“O (ümmü gülsüm), her sabah yüz yirmi milyon insanın kalbinde yeniden doğuyor, Doğu’da Ümmü Gülsüm’süz yaşanan bir gün şenliksiz, karanlık geçiyor.” Ömer Şerif Ümmü Gülsüm Müzesi Müze, Kahire’de bir XIX. yüzyıl yapısı olan Manastırlı Sarayı içinde 250 metrekarelik alanı kaplar. Ümmü Gülsüm Müzesi’nin açılışı Kahire’de 2002 yılında Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’in eşi Suzanne Mübarek ve Mısır Kültür Bakanı tarafından yapılır. Müzede ümmü gülsüm’e ait sahne kıyafetleri, tablolar, çoğu devlet başkanlarıyla birlikte çektirilen -Cemal Abdülnasır, Enver Sedat, Şeyh Zayed vs. – fotoğraflar ve diğer eşyalar sergilenmektedir. Ayrıca Ümmü Gülsüm’ün çeşitli sanat ya da devlet adamlarıyla mektuplarından örnekler de burada bulunmaktadır. Müzenin kütüphanesinde, sanatçı hakkındaki tüm kitaplar, yüksek lisans ve doktora…

(üstte) Ümmü Gülsüm’ün babası Şeyh İbrahim el Seyid el Baltacı (öl.1932) (altta ve sağ üstte) Ümmü Gülsüm’ün doğduğu köy Tammay al Zahayrah’dan görünümler… (üstte) Ümmü Gülsüm’ün Kahire’nin Zemalekh semtinde bulunan vilası. (üstte) Gülsüm, yiğeni Halide Baltacı ile… (üstte) Villanın giriş bölümünden bir görüntü… (üstte) ailesinden Nadiya el Khasif’le…

ÜMMÜ GÜLSÜM ve SAFİYE AYLA Bilgi Yayınevi’nden 1998 yılında çıkan ve Gazeteci sn. Nalan Seçkin tarafından yapılan değerli röportajın band kayıt çözümlemelerinden oluşan “Musalladan Şöhrete Safiye Ayla” adlı yapıtta Safiye Ayla, Ümmü Gülsüm ile karşılaşmasını şöyle anlatır (s. 68-69-70-71); “… (Irak) Başbakan Nuri Sait İstanbul’dan ayrılmadan beni Park Otel’e akşam yemeğine davet etti. Konuşurken yakında Mısır’a gideceğimi öğrenince, gezimi ertelememi, kendisiyle Amerika ve Avrupa turuna çıkmamı önerdi. Programımı bozamayacağımı belirttim. Bunun üzerine bana Ümmü Gülsüm’e teslim edilmek üzere bir mektup verdi. Bu mektubu sanatçının kendisine teslim etmem gerektiğini de özenle vurguladı, Böylece kendisiyle tanışmış da olursunuz,dedi. Mısır’a indiğimde Ümmü Gülsüm’e yollanan mektubun aslında bir generale gönderilmiş olduğunu öğrendim. Dostum Lütfü…

M. Tournier “Altın Damla” adlı yapıtında Paris’teki Ümmü Gülsüm konserlerini şöyle anlatır; “…Amouzine, onun 15 ve 17 Kasım 1967 günleri Paris’te -Olympia’da- verdiği iki muhteşem konseri de anmadan geçemiyordu. Capucines bulvarının kaldırımına yığılmış olan seyrici kitlesi akıl almaz bir kalabalık oluşturuyordu ve Amouzine’in içinekalabalıktan içeri giremeyeceği konusunda bir korku salmıştı. Ne idiğü belirsiz kimseler, kuşkusuz karaborsa bilet satmak amacıyla kalabalığı şöyle bir yokluyorlardı; ama istedikleri para terzi yanında çalışan ve ailesinin geçiminden sorumlu olan bir işçinin bütçesinin kaldırabileceği gibi değildi. İşte tam o sırada hiç beklemediği bir anda talih kuşu konuvermişti başına. Elindeki beyaz bastonunun ağır ve yumuşak hareketleriyle yayaların orta yerinde kendine yol açarak yürümekte olan bir körle burun…

Ümmü Gülsüm, sahneye çıktığında elbisesine mutlaka uygun renkteki bir mendili sağ elinde tutar, ter ya da gözyaşlarını bu mendile silerdi. Bu mendil, her zaman onun simgesi oldu. Zaten “Kalsoum” kelimesi, Arabça “sancak” anlamına gelir. Şarkıları söylerken seyircileri adeta etkisi altına alır, benzersiz bir “tarab” oluşturur, onları heyecanlandırır, güldürür ya da ağlatırdı. Birçok şarkısının sözlerinde Arapların eski görkemli zamanlarına göndermeler vardı. Daha çok aşkı konu alan  şarkıları, bu yönüyle de dinleyenler için etkileyiciydi. Arap ülkeleri dışında konser vermeyen Ümmü Gülsüm, yalnızca 15 ve 17 Kasım 1967’de Paris Olympia Konser Salonu’nda muhteşem konserler verdi. Avrupa’nın her yerinden akın eden insanlar, kuyruklarda bilet alabilmek için saatlerce beklerken, zengin Arap şeyhleri salonun en ön sıralarını doldurdu. Ümmü Gülsüm, sadece Mısır’ın…

SANATI ve SANATÇI KİŞİLİĞİ Ümmü Gülsüm, konserlerinde sahnenin ortasına oturur ve arkasındaki büyük orkestranın okuyacağı şarkının giriş bölümünü seslendirmesini bekler. Orkestrasında ud, keman, kanun gibi klasik sazların yanında akordeon ve özellikle 1960’larda elektro gitar, org da yerini alır. Sanatçının sahneye gelmesiyle seyirciler çılgınca tezahürat yaparlar, övgü dolu sözlerle onu yüceltirler. Salonda bulunanların onu gördüklerinde ayağa kalkarak bağıra çağıra övgüleri hiç şaşırtıcı değildir. Halk istisnasız tüm konserlerinde Ümmü Gülsüm’e olan hayranlığını, sevgisini bu şekilde gösterir. Sanatçı, seyircilerini sahnede elinde eksik olmayan mendiliyle, mahcup gülümsemesiyle, selamlar, sakinleştirmeye çalışır. Konserlerinde halkın arasından sahneye fırlayıp onun elini öpen hayranlarının sayısı hiç de az değildir. Salondakiler Ümmü Gülsüm’ün şarkılarını dikkatle dinler, çoğu zaman kendilerinden geçercesine…

AL ATLAL (harabeler) -Ya fu’adi la tasal ayna_lhawa kana sarhan min hayalin fahawa -‘İşqini wasrab zala ‘atlalihi warwi zanni talama_delamzu rawa, -kayfa daka_lhubbu ‘amsa habaran wahaditan min ‘ahaditi_lğawa -lastu ‘ansak waqat ‘ağraytani bifamin zaelbi_lmunadati raqiq -wayadin tamtaddu nahwi kayadin min hilali_lmawği muddet liğariq -wabariqin yazma’u_ssari lahu ‘ayna fi zaynayka dayyaka_lbarig -Ya habiban zurtu yawman ‘aykahu ta’ira_şşawqi’uğanni, ‘alami -laka ‘ibta’a_l mudilli_l munzimi watağanni ğamaratun fi dami -AZTİNİ HURRİYATİ ‘ATLİQ YADAYYA! ‘İNNANİ ‘AZTAYTU MA_STABQAYTU SAY’AN! -aah min qaydika ‘adma mizşami lima ‘ubqihi wama ‘abqa zalayya -ma_ihkifazi bizuhudin lam tasunha wa’ilama_l’asru waddunya ladayya -‘ayna min zayni habibun sahirun fihih zizzun wağalalun wahaya -watiqu_l hutwati yamsi malakan zalim_ulhusni sahiyyu_lkibriya -Zabiqu_ssihri ka’anfasi_rruba sahimu_ttarfi ka’ahlami_lmasal -ayna…

        Ümmü Gülsüm, yaşamı boyunca toplam altı filmde rol alır. Şarkılar söylediği bu filmlerin çevrim yılları ve yönetmenlerinin adları.. Widad : Ahmad Badr Khan, Fritz Kramp and Jamal Madkur (Studio Misr) Release February 10, 1936 Nashid al-Amal: Ahmad Badr Khan (Aflam al Sharq) Release January 11, 1937 Dananir: Ahmad Badr Khan (Studio Misr) Release September 29, 1940 Aydah: Ahmad Badr Khan (Aflam al Sharq) Release December 28, 1942 Second release September 20, 1943 Salamah: Togo Mizrahi April 9, 1945 Fatmah: Ahmad Badr Khan (Studio Misr) Release October 15, 1947